Ay’ın hareketleri:
- Ay’ın 3 çeşit hareketi vardır;
- Ay’ın kendi etrafında dönme hareketi yapar. Ay kendi etrafında saat yönünün tersi yönünde döner ve bu hareketini 27 gün 8 saatte tamamlar.(yaklaşık 27 gün)
- Ay, Dünya’nın etrafında dolanma hareketi yapar. Ay, Dünya’nın etrafında saat yönünün tersi yönünde dolanır ve bu hareketini 27 gün 8 saatte tamamlar.(yaklaşık 27 gün)
- Ay, Dünya ile beraber eş zamanlı olarak Güneş’in etrafında dolanma hareketi yapar. Bu hareket saat yönünün tersi yönünde ve 365 gün 6 saat sürmektedir.
Unutma! Saat yönünün tersi, batıdan doğuya ve sağdan sola ifadeleri bizim için aynı anlama gelmektedir.
- Ay, Dünya etrafında bir kez dolandığında, kendi ekseni etrafında da bir kez döner. Dünya’dan Ay’a bakıldığında Ay’ın hep aynı tarafı görülür. Kendi ekseni etrafında ve Dünya etrafında dönme süresi eşit olduğu için Ay’ın hep aynı yüzü görünmektedir.
- Ay’ın göremediğimiz yüzüne karanlık yüz denir.
Ay’ın evreleri:
- Ay, Dünya etrafında dolanma hareketi yaparken Ay’ın, Dünya ve Güneş’e göre konumu sürekli değişir. Bu da Ay’ın ışık alan kısmının değişmesine neden olur. Bu yüzden Dünya’dan bakan bir kişi Ay’ı farklı şekillerde görür. Ay’ın bu farklı görünümlerine Ay’ın evreleri denir.
- Ay’ın yeni ay, ilk dördün, dolunay ve son dördün olmak üzere dört ana evresi vardır.
- Yeni ay: Ay’ın, Güneş ve Dünya arasında olduğu evredir. Bu evrede Ay’ın Dünya’ya bakan yüzü ışık almaz. Dünya’dan bakıldığında Ay görünmez.
- İlk dördün: Yeni ay evresinden bir hafta sonra gerçekleşir. Ay’ın sağ tarafının aydınlandığı evredir. Ay’ın şekli “D” harfine benzer.
- Dolunay: İlk dördün evresinden bir hafta sonra gerçekleşir. Dünya, Güneş ve Ay’ın ortasındadır. Ay’ın parlak tarafı Dünya’ya bakmaktadır.
- Son dördün: Dolunay evresinden bir hafta sonra görülür. Ay’ın, Dünya’ya bakan yüzünün sol tarafının aydınlandığı evredir. Ay’ın aydınlık kısmı yarım daire şeklinde, ters “D” şeklinde görülür.
- Ay’ın iki ana evresi arasında geçen süre bir haftadır.
- Ay’ın bir evresinden tekrar aynı evreye gelene kadar geçen süre 29 gün 12 saattir.( yaklaşık 29 gün) Bu süre AY kavramını oluşturur.
- Bu evreler arasında gerçekleşen iki hilal ve iki de şişkin ay olmak üzere dört tanede ara evresi vardır.
- Hilal: Ay’ın, son dördün ile yeni ay ve yeni ay ile ilk dördün arasında olduğu durumlarda görülen, “C” şeklini andıran ara evresidir.
- Şişkin ay: Ay’ın, yeni ay ile ilk dördün ve dolunay ile son dördün arasında olduğu durumlarda görülen ara evresidir.